صفحه اصلی

این مقاله که با همکاری گروهی از دانشجویان دورۀ دکترای فرا رشته‌ای پایداری دانشگاه واترلو نگارش شده است، در پی ترسیم آیندۀ PhD بر اساس روندهای موجود و همچنین دیدگاه‌های حاصل از پاندمی کرونا است.

نویسندگان مقاله اذعان می کنند که در پی ترسیم سناریوهای مختلف و یا پژوهشی مفصل و پرجزئیات از موضوع مقاله، نبوده اند و تلاش کرده اند تا سناریوی محتمل حاصل از روندهای مهم نوظهور در آیندۀ نزدیک را مورد واکاوی قرار دهند. به زعم آنها چهار روند در آینده بر PhD (و مشخصاً در حوزۀ پژوهشی پایداری که نویسندگان بر آن تمرکز دارند)، تأثیر جدی خواهند داشت: گذار از تک رشته ای (disciplinarity) به فرا رشته ای (transdisciplinarity)؛ گذار محققین از دارندۀ دانش به کارگزار دانش؛ گذار از شایستگی های مرزبندی شدۀ پژوهشگر به شایستگی های بدون مرز؛ و گذار از تأثیر استنادی (citation impact) به تأثیر اجتماعی (societal impact) در سنجش موفقیت پژوهشگران.
آنها کارگزار دانش را به نقل از هرینگ (2015) اینگونه تعریف کرده اند: «کارگزار دانش کسی است که دانش را بر بافتارها و کنشگران مشخص در فرایندی تکرارپذیر و دوسویه، ترجمه و تطبیق می دهند.» همچنین، در تشریح روند سوم، عنوان می کنند که تحولی از شایستگی های محدود به دامنۀ مهارت و تأثیر مورد انتظار از دانشجویان دکترا، به سمت شایستگی های بدون محدودیت، رخ خواهد داد، که به واسطه این امر صورت می گیرد که دانشجویان یاد می گیرند که رشته ها و سازمان ها را توسعه دهند.
از سوی دیگر، در این مقاله سه کلان روند در ساحت آکادمیک معرفی شده است و نویسندگان مقاله معتقدند این روندها می توانند به واسطۀ ویروس کرونا تشدید شوند و شاید به واسطۀ تحولات نوظهور آتی، گسترش بیشتری هم پیدا کنند. این سه کلان روند عبارتند از: توسعۀ مجازی سازی پژوهش و آموزش؛ گسترش نیاز به انعطاف پذیری در ساختارها و فرایندهای دانشگاهی؛ رشد روزافزون عدم قطعیت اقتصادی و اجتماعی-سیاسی. از نظر نویسندگان مقاله، عدم قطعیت های شدید آینده می تواند مفروضات دیرپای آموزش دکترا - مانند دوره های 4 سالۀ تعریف شده در سطح دکترا، تمرکز بر یک پایان نامه، داشتن مولفۀ تأمین مالی، اعطای مدرک اعتبار - را دگرگون سازد.

لینک دریافت مقاله : https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/1946756720976710?journalCode=wfra

منبع : ایمان رضایی